Μόλις είδα διαφήμιση της κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας – για την ακρίβεια, διαφήμιση των ελάχιστα ενημερωτικών περιεχομένων μιας από τις πολλές πλαστικές σακούλες που γεμίζουν τα ελληνικά περίπτερα κάθε Σαββατοκύριακο. Αυτή την εβδομάδα, η “Κ.Ε.” μας δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε το shockumentary Death of a President, “την ταινία που απαγορεύτηκε στην Αμερική”. Παρά τις κακές γνώμες κριτικών που εμπιστεύομαι, το DOAP έχω σκοπό να το δω κάποια στιγμή. Όπως και αρκετοί φίλοι στις ΗΠΑ, όπου φυσικά ουδέποτε απαγορεύτηκε.

Δείτε αυτό το βίντεο.

Είναι η αφήγηση της ασύμμετρης απειλής* on steroids – ή, απλά, στη λογική της συνέχεια. Επικαλούμενος κυβερνητικές πηγές, ο σχολιαστής της Καθημερινής και του ΣΚΑΪ Γ. Μαλούχος υιοθετεί πλήρως την ακραία (και μέχρι σήμερα φτωχότατα τεκμαιρόμενη) εικόνα μιας χώρας υπό οργανωμένη, συντονισμένη επίθεση. Μιλάει για “ασφαλώς” παραστρατιωτικού (παραστρωτικού, έστω) τύπου ενέργειες και λέει ευθέως ότι η τραγωδία που ζήσαμε το τελευταίο τριήμερο μπορεί να είναι πρόβα για κάτι πολύ χειρότερο. Το segment είναι στα όρια του ανατριχιαστικού. Ο λόγος και η (σόρι, ηλίθια**) επιχειρηματολογία του Μαλούχου παραπέμπουν σε νεοσυντηρητικό στέλεχος του Αμερικανικού Πενταγώνου μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Η ρητορική προετοιμασία του εδάφους για μια ελληνική εκδοχή των Department of Homeland Security και Patriot Act, η υποννοούμενη επέκταση του εύλογου καλέσματος για ενότητα και συσπείρωση σε πιθανή ανησυχία για ενέργειες που ενδέχεται να κλονίσουν το φρόνημα του λαού (σκληρή κριτική του κρατικού μηχανισμού; υπερπροβολή εικόνων καταστροφής;) είναι λογική συνέπεια των παραπάνω.

Ο Μαλούχος δυστυχώς δεν είναι εκτός mainstream εδώ. Από τη σημειολογία της πρώτης εμφάνισης του Πρωθυπουργού και του ΥΠΕΘΑ στο κέντρο συντονισμού στη Ζαχάρω, μέχρι τις πυρκαγιές που “δεν μπορεί να είναι σύμπτωση” στο προχτεσινό διάγγελμά του (κάτι που πολλοί κατ’ επάγγελμα συνωμοσιολόγοι σίγουρα εξέλαβαν ως κλείσιμο του ματιού), από την προβεβλημένη ανάμιξη της ΕΥΠ και της Αντιτρομοκρατικής στις έρευνες και την επίσκεψη του Καραμανλή στο Πεντάγωνο μέχρι την ευθεία χτεσινή δήλωση του Πολύδωρα περί ασύμμετρων απειλών, η κυβέρνηση μοιάζει να προκρίνει την αφήγηση μιας ελληνικής 11ης Σεπτεμβρίου, έναντι ίσως της διόλου κολακευτικής για εκείνη αφήγησης μιας ελληνικής Κατρίνα.

Αν μεν υπάρχουν στοιχεία που δικαιολογούν τέτοιες ανησυχίες, αυτά θα πρέπει να δοθούν στη δημοσιότητα – όσα, εν πάση περιπτώσει, μπορούν ασφαλώς να δημοσιοποιηθούν. Αν όχι, φοβάμαι ότι η από κυβερνητικά χείλη πριμοδότηση σεναρίων περί εξωτερικών εχθρών, εγχώριων πολιτικών εξτρεμιστών, πεμπτοφαλαγγιτών μεταναστών, σε μια κοινή γνώμη που δυσκολεύεται να καταλάβει ότι “extraordinary claims require extraordinary evidence” είναι ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι.

 
*Σύμφωνα με τον ορισμό του Αμερικανικού Πενταγώνου: “a broad and unpredictable spectrum of military, paramilitary, and information operations, conducted by nations, organizations, or individuals or by indigenous or surrogate forces under their control, specifically targeting weaknesses and vulnerabilities within an enemy government or armed force.”

** Προφανώς δε χρειάζεται κεντρικός συντονισμός για να δράσουν οι γνωστοί “αναπτυξιακοί εμπρηστές” σε διάφορα σημεία της χώρας στο τελευταίο σαββατοκύριακο του Αυγούστου, με συνθήκες θαυμάσιες για πυρκαγιά και με τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας τεντωμένο σε τέτοιο βαθμό.

Η σοβαρή πολιτική αρθρογραφία των τελευταίων ημερών απηχεί αυτό που μηνύουν εδώ και καιρό τα κατ’ εξοχήν πολιτικά γεγονότα της ύστερης μεταπολίτευσης: οι δημοσκοπήσεις. Οι κατέχοντες την εξουσία φθίνουν, οι διεκδικητές της εξακολουθούν να φυτοζωούν. Ο χορός του δικομματισμού μοιάζει πιο κουρασμένος από ποτέ.

Δεν είναι νέο φρούτο αυτό. Mainstream φωνές που ζητούσαν το τέλος του δικομματισμού υπήρχαν πάντοτε, μάζες πολιτών που τον απαξίωναν χοντροκομμένα επίσης – ψήφοι δεν υπήρξαν. Η αδιαφορία μας, η άμπωτη του μικροαστικού μας ριζοσπαστισμού, η δειλία μας μπροστά στην κάλπη, το κράτος-ευεργέτης και οι εκλογικοί νόμοι που, μεταξύ άλλων, ενέτειναν και το γαμώτο της χαμένης ψήφου τον έχουν διατηρήσει αλώβητο μέχρι σήμερα. Η οργή έγινε περιφρόνηση και η πολιτική βαρετό ριάλιτι – οι πρωταγωνιστές ανακυκλώνονται, δεν αποχωρούν.

Οι επερχόμενες εκλογές προσφέρουν μια αμυδρή ελπίδα ανατροπής. Κι αυτό για δύο λόγους: τη μεγάλη κούραση με το σημερινό πολιτικό σκηνικό (μια κυβέρνηση που διέψευσε τις προσδοκίες μεγάλου μέρους αυτού του 45% που της έδωσε το 2004 την εντολή να προχωρήσει σε “επανίδρυση του κράτους”, μια αξιωματική αντιπολίτευση που είναι ακόμη σε σύγχυση), και το νέο εκλογικό νόμο, που μετά από 18 χρόνια επαναφέρει στο προσκήνιο το ενδεχόμενο των κυβερνήσεων συνεργασίας.

Τότε δεν δούλεψαν. Σήμερα, με τις συνθήκες πιο ώριμες και την ένδεια πολιτικής πιο ορατή, είναι το καλύτερο που θα μπορούσαμε να περιμένουμε από την επαύριο των εκλογών. Στην καλύτερη, μια κυβέρνηση συνεργασίας: όχημα αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, ή έστω τόπος πιο δημοκρατικής διαχείρισης. Στη χειρότερη, η μη αυτοδυναμία, αναγκαίο ταρακούνημα.

Ο νέος εκλογικός νόμος διευκολύνει το πρότζεκτ της μη αυτοδυναμίας. Αν η επόμενη βουλή είναι πεντακομματική, με την είσοδο κόμματος έστω “ασόβαρου, φτηνοφιλόδοξου, παλαιοημερολογίτικου” (wink wink) που μας προτρέπει να ψηφίσουμε, με τη γνωστή ιερή οργή, ο ‘αριστερός’ διανοούμενος κ. Χρήστος Γιανναράς, και αν η διαφορά μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων είναι μικρή, δεν θα προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Βέβαια η επιδίωξη της πεντακομματικής βουλής ενδέχεται να αναγκάσει τον αποφασισμένο ψηφοφόρο της “μη αυτοδυναμίας” σε λήψη γερής δόσης αντιεμετικών πριν την είσοδο στο εκλογικό τμήμα.

Το coup de grace θα ήταν μια εξακομματική βουλή – εκεί είναι που ο εντολοδόχος της 16ης θα αναγκαστεί με βεβαιότητα να τα βολέψει χωρίς τα λούσα της αυτοδυναμίας. Είναι όμως δυνατό να συμβεί κάτι τέτοιο τη στιγμή που το έκτο κόμμα πιθανότατα δε θα αγγίξει ούτε το 1,5%;

Είναι, αν στηθεί η “δεύτερη κάλπη”, μια εκλογική χακιά που ανατρέπει το επιχείρημα της “πεταμένης ψήφου” και μεγαλώνει σημαντικά την πιθανότητα να καταλάβει βουλευτικά έδρανα ένας ικανός αριθμός παραδοσιακών also-rans.

Τι είναι η δεύτερη κάλπη; Μια συμμαχία-αχταρμάς των 24 ωρών, στην οποία θα συμμετέχουν, με κοινό ψηφοδέλτιο, οι “λοιποί” – τα κόμματα του 0.5% και του 1% – ελπίζοντας ότι το άθροισμα των ποσοστών τους θα ξεπεράσει το πλαφόν του 3% για είσοδο στη Βουλή. Την ιδέα έριξε στο τραπέζι ο Νίκος Ράπτης στο ppol.gr και δούλεψε λίγο παραπάνω ο υποψήφιος βουλευτής της Φιλελεύθερης Συμμαχίας Σπύρος Ντόβας. Αξίζει να διαβάσετε το ποστ του εδώ.

Αυτό το ιδεολογικά ετερόκλιτο κοινό ψηφοδέλτιο με (απολύτως θεμιτό και συνεπή) κοινό τόπο την απλή αναλογική, μ’ όλες τις πρακτικές δυσκολίες στην κατάρτισή του, είναι η καλύτερη ιδέα που έχω ακούσει για τα ελληνικά πολιτικά πράγματα εδώ και πολύ καιρό.

Δυστυχώς δεν φαίνεται να συγκινεί εξίσου τους πρωταγωνιστές του σεναρίου. Κι αν για κάποια αριστερά σχήματα η άρνηση φαίνεται ιστορικά συνεπής, για τη νέα Φιλελεύθερη Συμμαχία, το (δημόσιο) σνομπάρισμα της πρότασης του Ντόβα ή, χειρότερα, η απόρριψη της με επιχειρήματα του στυλ “καλύτερα να μην μπούμε εμείς στη Βουλή παρά να βάλουμε μέσα και τον Παπαθεμελή” (μτφ: ναι στην απλή αναλογική, αλλά μόνο για μας) είναι μάλλον απογοητευτικά.