Stock Hacking
Το 1995, στο The Road Ahead, το αναπόφευκτο προφητικό του πόνημα, ο Bill Gates προέβλεπε την έλευση ενός τέλειου ψηφιακού καπιταλισμού. Στο κλίμα υστερικού ενθουσιασμού της πρώιμης dotcom εποχής, ο αβανταδόρικος νεολογισμός “friction-free capitalism” έγινε σύνθημα στα χείλη χρηματιστών, venture capitalists, ονειροπόλων φοιτητών και ντιλετάντηδων απανταχού της ψηφιακής Δύσης. Το Ευαγγέλιο του μεταβιομηχανικού καπιταλισμού έδινε τον authoritative ορισμό, το 1997:
“friction-free capitalism”: the idea that ubiquitous and equal access to information will create the closest thing yet to Adam Smith’s perfect market.
Δέκα χρόνια, ένα γούγλη, πολλά Mbps κι εκατομμύρια μπλογκ αργότερα, η προφητεία παραμένει ανεκπλήρωτη. Γιατί; Αρκεί ίσως να κοιτάξετε τις αναταράξεις των μετοχών της Apple (χτες) και της Yahoo (την περασμένη εβδομάδα) εξαιτίας ανακριβών δημοσιευμάτων σε μπλογκ και Τύπο – στην πρώτη περίπτωση για δήθεν νέες καθυστερήσεις των iPhone και Leopard, στη δεύτερη για το θρυλούμενο mega-merger με τη Microsoft.
Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον χτεσινό του ποστ στο GigaOM, ο Kevin Kelleher δίνει ένα σέξι όνομα στη σύγχρονη εκδοχή ενός παλιού, καλού παράγοντα τριβής: stock hacking. Μέσες-άκρες μας λέει κι αυτό που ένας γηραιότερος και σοφότερος Bill Gates θα προσέθετε ίσως σε μελλοντικό afterword του Road Ahead:
η ραγδαία μείωση του κόστους παροχής και πρόσβασης στην πληροφόρηση συνοδεύεται από αντίστοιχη μείωση στο κόστος παροχής και πρόσβασης στην παραπληροφόρηση. Το κόστος διάκρισης μεταξύ των δύο παραμένει ασύμμετρα κατανεμημένο.
—Yorgos
9 σχόλια
Δηλαδή ο καπιταλισμός θα ήταν τέλειος και friction-free αν δεν υπήρχαν σπεκουλαδόροι και κερδοσκόποι που προκαλούν πτώση στις τιμές των μετοχών–ναι;
Φοβερό το επιχείρημα, μα τον Τουτάτη.
Όχι βέβαια. Είπα κάτι τέτοιο και δεν το κατάλαβα;
Yorgos: συγγνώμην αν θεωρείς ότι σε παρερμήνευσα/αδίκησα. Χάριν ακριβείας (της ντομάτας, των νοημάτων κ.λπ.), σε εικοσιπέντε λέξεις ή και σε λιγότερες, μου συμπυκνώνεις σε έναν ορισμό τι ακριβώς είπες με το παραπάνω πόνημα/σχόλιο πάνω στην προφητεία Γκέιτς; Διότι από τα συμφραζόμενα, προσωπικά αυτό συνάγω, συν κάτι ελαφρώς ακατάληπτο περί παραπληροφόρησης που χαλάει τη σούπα των καλών και σωστά πληροφορημένων οραματιστών του friction-free, οπωσδήποτε, καπιταλισμού. Αυξήθηκε η μυωπία μου;
Προσωπικά το σχόλιο το εξέλαβα ως ένα παράδειγμα του γιατί δεν κατευθυνόμαστε προς την προφητεία, όχι ως τον μοναδικό λόγο του γιατί ο καπιταλισμός δεν είναι friction-free. Το θέμα της πληροφόρησης είναι ένα από τα πολλά θέματα που υπόκεινται στα λεγόμενα market failures (υπό τη μορφή imperfect ή assymetric information). Αυτό νομίζω είναι γνωστό σε όλους όσους έχουν κάποια επαφή με τα οικονομικά.
Ούτε νομίζω πως το ίδιο το ποστ υποστηρίζει ότι friction-free capitalism είναι τέλειος καπιταλισμός. Ίσως αυτή να είναι η θεώρηση του Gates.
Η δική μου άποψη είναι πως ένας friction-free καπιτααλισμός θα ήταν καλύτερος από αυτό που βιώνουμε σήμερα… Να το τραβήξουμε παραπέρα και να συζητήσουμε το αν το σύστημα της αγοράς θα ήταν το τέλειο οικονομικό σύστημα ακόμα και αν λύναμε όλες τις υπόλοιπες αποτυχίες της αγοράς; Η απάντηση είναι όχι αλλά αυτό είναι θέμα για άλλο ποστ.
Λύκε,
1. Στο πρώτο σχόλιο κάνεις λογικό σφάλμα. Λέω Α->Β (γίνεται σπέκουλα -> δεν είναι τέλειος). Συμπεραίνεις !Α->!Β (δε γίνεται σπέκουλα -> θα είναι τέλειος)
2. Στο ποστ δεν έκανα καμιά αξιακή κρίση για το “friction-free capitalism”. Συμφωνώ με το μάικωλ στα προφανή – μια αγορά που δουλεύει σωστά είναι καλύτερη από μια αγορά που δε δουλεύει σωστά.
3.Την άποψη ότι μια συγκεκριμένη τεχνολογική υποδομή θα μας οδηγήσει εκ του ασφαλούς εκεί, τη θεωρώ αβανταδόρικη μπούρδα από αυτές που χορτάσαμε στα τέλη των 90ς. Αυτό ήταν και το θέμα του ποστ: μια τεχνολογική εξέλιξη που υποτίθεται πως θα εξαφάνιζε κάποιες στρεβλώσεις, τελικά τις πολλαπλασιάζει με άλλο τρόπο.
Η μείωση του κόστους διάδοσης κακής πληροφορίας δεν είναι ο μοναδικός λόγος που δεν έχουμε friction-free καπιταλισμό, αλλά είναι αρκετός για να απορρίψουμε την υπόθεση του Gates.
ΥΓ. άλλο “τέλειος καπιταλισμός” και άλλο “ο καπιταλισμός είναι τέλειος” =)
Μάλιστα. Τώρα τουλάχιστον τα πράγματα είναι σαφέστερα. Πάντως, για να σας βοηθήσω και να μην κουράζεστε, να διευκρινίσω ότι απορρίπτω συνολικά αυτά που εσείς θεωρείτε περίπου θέσφατα, ή θεμέλια, όσον αφορά την ‘ορθόδοξη’ οικονομική θεωρία, οπότε αποκλείεται να συμφωνούσαμε–δεν εκπέμπουμε στην ίδια συχνότητα. Ακόμη και οι σκεπτικιστές όπως εσείς επικεντρώνονται στις λεπτομέρειες (market ‘failures’–give me a break, που λεν και στο χωριό μου), όταν το πρόβλημα είναι ο ίδιος ο καπιταλισμός, που έλεγε και ο θείος Κάρολος.
Πάντως σήμερα ο όρος friction-free capitalism είναι τουλάχιστον ουτοπικός. Κι “αύριο” θα είναι ακόμη περισσότερο. Υπάρχουν εταιρίες που δρουν ως friction λόγο μεγέθους στον τομέα τους. Η Microsoft είναι ένα fine example.
Ο μονοπωλιακός καπιταλισμός είναι κάθε άλλο παρά καινούργιο φαινόμενο, όπως εξηγείται πολύ καλύτερα από όσο η μετριότητά μου θα μπορούσε–διακοπή για διαφημίσεις: τώρα ο Κίμπι *και* σε μπλογκ! ναι, αλήθεια!–στο ακόλουθο κείμενο, που έχει και πολύ ωραίο τίτλο.